Basilica Minor Petrusbasiliek
Basilica Minor Petrusbasiliek Boxmeer Paus Johannes Paulus II verleende reeds in oktober 1999 de eretitel basiliek aan Petruskerk in Boxmeer. De Sint-Petruskerk in Boxmeer is wat later in het openbaar plechtig verheven tot Basilica Minor. Bisschop Hurkmans van het bisdom Den Bosch heeft dit op zondag 25 juni 2000 bekend gemaakt tijdens de plechtige Hoogmis in de kerk. Deze mis ging vooraf aan de zeer druk bezochte Heilig-Bloedprocessie in Boxmeer, die in 2000 in het teken stond van de viering van het zesde eeuwfeest van deze traditie.
De processie in Boxmeer wordt veertien dagen na Pinksteren gehouden en volgt op een gebeurtenis in Boxmeer, rond 1400, toen tijdens een eucharistieviering wijn in de kelk veranderde in bloed en over de kelk stroomde. Een bloeddruppel ter grootte van een nootmuskaat is bewaard gebleven. Sindsdien wordt de reliek elk jaar in de processie meegevoerd.
Het Vaartcomité, dat elk jaar de processie organiseert, heeft in 2000 verheugd gereageerd op de toekenning van de titel. Zeventien andere kerken in Nederland, waaronder de Sint Jan in Den Bosch en kerken in Raalte en Laren, dragen al de titel Basilica Minor. Dit houdt onder meer in dat de 'gedecoreerde' kerken in het bezit komen van enkele eretekenen:
In het conopeum zijn acht wapenschilden verwerkt, waaronder het wapen van paus Joannes Paulus II, dat van het bisdom Den Bosch, dat van de gemeente Boxmeer en een speciaal wapen met onder meer een afbeelding van de kelk van het Heilig Bloed. Dat de Petruskerk de titel mag voeren, heeft Boxmeer te danken aan uiteraard de Vaart maar meer specifiek aan de initiatiefnemer Vaartmedewerker Piet van den Brand. Hij is één van de zeker 150 vrijwilligers die elk jaar meewerken aan het welslagen van de Boxmeerse Vaart. Reeds in 1995 stelde hij voor het 600-jarig bestaan van de Vaart aan te grijpen om de Petruskerk in aanmerking te laten komen voor de katholieke titel basilica minor. Na vasthoudend aandringen bij het Vaartcomité en na het gezamenlijke overleg met de Orde der Karmelieten, het parochiebestuur, bisschop Ter Schure van het bisdom Den Bosch en daarna met diens opvolger Hurkmans werd besloten een aanvraag in te dienen in Rome.
Paus Joannes Paulus II tekende vervolgens het decreet. De titel Basilica Minor stamt uit de tweede helft van de 18e eeuw. Aan de toewijzing van de titel zijn verscheidene voorwaarden verbonden. Zo moet een kerk historische waarde hebben en moet het bouwwerk deel uitmaken van een druk bezochte bedevaartplaats. Daarnaast was Boxmeer de moederkerk voor een aantal plaatsen in het Land van Cuijk. De Petruskerk in Boxmeer voldoet aan die eisen, want de oudste fundamenten dateren aangetoond van voor het jaar 1000 en is hiermee tevens de oudste parochiekerk in het Land van Cuijk. De fundamenten zijn nog steeds te zien in de crypte waar zich in 1400 het bloedwonder zou hebben voltrokken. Ook de processie, als gevolg van het bloedwonder met deelname van mensen uit Boxmeer en verre omgeving, is een belangrijke voorwaarde geweest. Verder heeft zwaar gewogen dat de heilig verklaarde Titus Brandsma in Boxmeer gewoond en gewerkt heeft. Ook het feit dat twee bekende musici van importantie in het verleden in de kerk actief zijn geweest, is mede een overweging geweest voor de toekenning van de titel. Hierbij gaat het om Benedictus Buns (17e eeuw) en Gregorius van Dijk (19e eeuw) De eretekenen die u onderstaand ziet staan hebben betrekking op de titel "Basilica Minor" van de Petruskerk in Boxmeer. Door op de foto's te klikken krijgt u de beschrijvingen te zien.
UITLEG VAN DE WAPENS
Op het wapenschild buiten aan de gevel van de basiliek is dit wapen gecompleteerd met de spreuk “JHWH (Jaweh) is mijn God”, het devies van de H. Elia, leider en vader van de Orde der Karmelieten.
De processie in Boxmeer wordt veertien dagen na Pinksteren gehouden en volgt op een gebeurtenis in Boxmeer, rond 1400, toen tijdens een eucharistieviering wijn in de kelk veranderde in bloed en over de kelk stroomde. Een bloeddruppel ter grootte van een nootmuskaat is bewaard gebleven. Sindsdien wordt de reliek elk jaar in de processie meegevoerd.
Het Vaartcomité, dat elk jaar de processie organiseert, heeft in 2000 verheugd gereageerd op de toekenning van de titel. Zeventien andere kerken in Nederland, waaronder de Sint Jan in Den Bosch en kerken in Raalte en Laren, dragen al de titel Basilica Minor. Dit houdt onder meer in dat de 'gedecoreerde' kerken in het bezit komen van enkele eretekenen:
het conopeum
een tentachtig scherm dat vroeger priesters moest beschutten tijdens processies
het tintinnabulum
een staf met een bel, waarmee jaren geleden de komst van de processie werd aangekondigd
eigen wapenschild
een eigen apart wapenschild dat aan de gevel van de basiliek is aangebracht.
In het conopeum zijn acht wapenschilden verwerkt, waaronder het wapen van paus Joannes Paulus II, dat van het bisdom Den Bosch, dat van de gemeente Boxmeer en een speciaal wapen met onder meer een afbeelding van de kelk van het Heilig Bloed. Dat de Petruskerk de titel mag voeren, heeft Boxmeer te danken aan uiteraard de Vaart maar meer specifiek aan de initiatiefnemer Vaartmedewerker Piet van den Brand. Hij is één van de zeker 150 vrijwilligers die elk jaar meewerken aan het welslagen van de Boxmeerse Vaart. Reeds in 1995 stelde hij voor het 600-jarig bestaan van de Vaart aan te grijpen om de Petruskerk in aanmerking te laten komen voor de katholieke titel basilica minor. Na vasthoudend aandringen bij het Vaartcomité en na het gezamenlijke overleg met de Orde der Karmelieten, het parochiebestuur, bisschop Ter Schure van het bisdom Den Bosch en daarna met diens opvolger Hurkmans werd besloten een aanvraag in te dienen in Rome.
Paus Joannes Paulus II tekende vervolgens het decreet. De titel Basilica Minor stamt uit de tweede helft van de 18e eeuw. Aan de toewijzing van de titel zijn verscheidene voorwaarden verbonden. Zo moet een kerk historische waarde hebben en moet het bouwwerk deel uitmaken van een druk bezochte bedevaartplaats. Daarnaast was Boxmeer de moederkerk voor een aantal plaatsen in het Land van Cuijk. De Petruskerk in Boxmeer voldoet aan die eisen, want de oudste fundamenten dateren aangetoond van voor het jaar 1000 en is hiermee tevens de oudste parochiekerk in het Land van Cuijk. De fundamenten zijn nog steeds te zien in de crypte waar zich in 1400 het bloedwonder zou hebben voltrokken. Ook de processie, als gevolg van het bloedwonder met deelname van mensen uit Boxmeer en verre omgeving, is een belangrijke voorwaarde geweest. Verder heeft zwaar gewogen dat de heilig verklaarde Titus Brandsma in Boxmeer gewoond en gewerkt heeft. Ook het feit dat twee bekende musici van importantie in het verleden in de kerk actief zijn geweest, is mede een overweging geweest voor de toekenning van de titel. Hierbij gaat het om Benedictus Buns (17e eeuw) en Gregorius van Dijk (19e eeuw) De eretekenen die u onderstaand ziet staan hebben betrekking op de titel "Basilica Minor" van de Petruskerk in Boxmeer. Door op de foto's te klikken krijgt u de beschrijvingen te zien.
UITLEG VAN DE WAPENS
conopeumHet conopeum, een tentachtig scherm in de kleuren rood en goud. Oorspronkelijk diende het waarschijnlijk om de priesters te beschutten tijdens processies. Het is gebruikelijk, dat in het conopeum acht wapenschilden verwerkt worden. In overleg met het Centrum voor Kerkelijke Heraldiek in Groningen heeft het Boxmeerse parochiebestuur gekozen voor de volgende onderstaande acht wapens. |
tintinnabulumHet tintinnabulum, een staf met een bel, oorspronkelijk bedoeld om de komst van de processie aan te kondigen. |
paus johannes paulus IIHet wapen van Paus Johannes Paulus II |
heilige eliaHet wapen van de Heilige Elia, leider en vader van de Orde der Karmelieten |
bisdom 's hertogenboschHet wapen van het Bisdom van ’s Hertogenbosch |
gemeente boxmeerHet wapen van de Gemeente Boxmeer |
sint petrusHet wapen van Sint Petrus, patroonheilige van de parochiekerk |
monseigneur hurkmansHet wapen van Monseigneur Hurkmans, Bisschop van ’s Hertogenbosch |
symbool verheffing basiliekHet symbool van de verheffing tot basiliek, een overstromende kelk met de datum: 25 juni 2000 |
wapen basiliekIn het bovenste gedeelte een afbeelding van het conopeum en het tintinnabulum. Linksonder de kelk van het H. Bloed en de sleutels van de H. Petrus. Rechtsonder de bok uit het wapen van Boxmeer. |
Op het wapenschild buiten aan de gevel van de basiliek is dit wapen gecompleteerd met de spreuk “JHWH (Jaweh) is mijn God”, het devies van de H. Elia, leider en vader van de Orde der Karmelieten.